Genen huiskip ontrafeld

17maart2010
Bron: nrc.nl
Onze huiskippen zijn ontstaan uit het Bankivahoen. Ze worden nog steeds tot dezelfe soort beschouwd maar de verschillen zijn duidelijk. De kippen zijn groter en tweemaal zo zwaar als het Bankivahoen en leggen veel meer eieren.
De genen die de gedomesticeerde kip onderscheiden van het Bankivahoen zijn nu ontdekt (Nature, 11 maart). In Zuidoost-Azië ontstond de gedomesticeerde kip (Gallus gallus domesticus) uit het Bankivahoen (Gallus gallus
In 2004 werd van het Bankivahoen het hele genoom afgelezen, als eerst vogel. Dit genoom is vergeleken met acht moderne kippenrassen. Bij deze tamme kippen zijn sommige delen van het genoom gelijk. Deze fragmenten wordt als doorslaggevend beschouwd voor de domesticatie van de kip. Deels zijn deze fragmenten bepalend voor snelle groei. Ook zijn er fragmenten waarvan de functie nog niet bekend is. De grootste overeenkomst tussen de acht tamme kippenrassen bleek een mutatie in een gen wat belangrijk is voor het moment van de voortplanting.
Veel vogels en zoogdieren stemmen hun voortplanting af op het seizoen: in de lente, als de dagen langer worden, zijn de dieren vruchtbaar. Ook de hennen van het Bankivahoen hebben dan hun eisprong en leggen eieren. Wanneer de dagen weer korter worden stoppen ze met leggen. Tamme kippen leggen gewoon door.
Hiervoor is nu een gen ontdekt, alle tamme kippen hebben een afwijkend THSR-gen. De gevoeligheid van het kippenbrein voor het thyroïd-stimulerend hormoon is hierdoor veranderd. En van dit hormoon was al bekend dat het ervoor zorgt dat vogels vruchtbaar worden wanneer het langer licht is.
Overigens leggen tamme kippen nog altijd beter wanneer het licht in de ren blijft branden.