Snelle soortvorming

09december2009
Bron: nrc.nl
Soortvorming hoeft geen eeuwen te duren. Een befaamd biologenechtpaar doet al meer dan dertig jaar onderzoek naar vinken op de Galapagos eilanden. Charles Darwin beschreef dat vinken op elk van de Galapagos eilanden anders zijn.
En dit geldt als een klassieke onderbouwing van de evolutietheorie. In 1981 vloog een te grote vink met een te grote snavel naar een buureiland. Zes generaties later is dit buitenbeentje stamvader geworden van een nieuwe soort. Het echtpaar Grant beschreef het relaas van de vink in Proceedings of the National Academy of Sciences. Na jaren van meten en merken weten ze heel veel van de vinken.
De bewuste vink werd in 1981 opgemerkt als afwijkend van de andere vinken op het eiland. Hij bleek van een naburig eiland te komen en was een hybride, deels grondvink, deels cactusvink. Hij paarde met een hybride vrouwtje en de nakomelingen werden 28 jaar gevolgd. Nu, in de zesde generatie, paren de nakomelingen alleen nog maar met elkaar. Er is een nieuwe soort ontstaan.
Volgens de Grants zijn twee zaken daarvoor beslissend geweest.
Ten eerste probeerde de immigrant net zo te zingen als de lokale vinken maar hij kreeg dit niet voor elkaar. Hij, en zijn nakomelingen, bleven daarmee minder aantrekkelijk voor lokale vinkenvrouwtjes. Vervolgens was 2004 een zeer droog jaar. De droogte benadeelde de grotere nieuwkomers. De afwijkende familie stierf bijna uit, op een broer en een zus na. Deze paarden met elkaar en hun nakomelingen leken nog minder dan eerst op de lokale grondvinken. Sindsdien paart de familie alleen nog maar onderling. De familie is klein, zo’n 20 tot 30 vogels.
Grant en Grant concluderen dat soortvorming geen eenduidige oorzaak heeft.